Đúng là AED đóng vai trò vô cùng quan trọng, nhưng có một sự thật cốt lõi mà mọi người cần hiểu: Việc biết và thực hiện ngay các thao tác Hồi sức Tim phổi (CPR) còn thiết yếu hơn, và đây mới là nền tảng cho mọi hoạt động cấp cứu được thành công.

Dưới đây là những lý do tại sao kỹ năng CPR nên được ưu tiên hàng đầu.

1. Không Có AED, bạn vẫn có thể cứu sống một người

Khi tim ngừng đập, máu ngừng lưu thông, và oxy không thể đến được não. Mỗi phút trôi qua mà không có CPR, cơ hội sống sót của nạn nhân giảm đi 10% 1. Những lần ép ngực mạnh và đều đặn giúp bơm máu giàu oxy từ tim đến các cơ quan trọng yếu, đặc biệt là não, giúp duy trì sự sống cho nạn nhân. 

Mục đích chính của CPR không phải là khôi phục lại nhịp tim, mà là kéo dài "giai đoạn vàng" cho đến khi đội cứu hộ chuyên nghiệp đến hoặc có mặt một chiếc AED. Dù không có AED, một chuỗi CPR chất lượng vẫn có thể giữ cho nạn nhân có cơ hội sống sót cho đến khi nhận được sự trợ giúp cao cấp hơn. CPR là hành động cụ thể và tức thì nhất bạn có thể làm để cứu người.

Nghiên cứu được công bố trên American Journal of Emergency Medicine (2024) đã cung cấp một bằng chứng thuyết phục về hiệu quả của CPR. Phân tích từ 2.304 ca ngừng tim cho thấy trong những tình huống không có sẵn AED, hành động CPR của người ngoài cuộc chính là yếu tố then chốt quyết định sự sống còn. Cụ thể, tỷ lệ sống sót ở những bệnh nhân được làm CPR cao gấp 2,6 lần so với những người không được can thiệp 2. 

Nghiên cứu tại Thụy Sĩ cho thấy trong ngừng tim ngoài bệnh viện, cả CPR và AED đều quan trọng, nhưng tác động của CPR vượt trội hơn. Ứng với mỗi khu vực có 320.000 dân, chỉ cần tăng thêm 1% nạn nhân được thực hiện CPR đã giúp cải thiện đáng kể tỷ lệ sống sót, trong khi để đạt được mức cải thiện tương tự phải đặt thêm tới 9–10 máy AED 3. 

Từ 2 nghiên cứu bên trên, ta thấy rằng: song song với việc triển khai AED, việc đào tạo CPR rộng rãi trong cộng đồng mới là chiến lược then chốt để nâng cao cơ hội sống sót cho nạn nhân bị ngưng tim.

2. AED không phải là phép màu vạn năng

Mặc dù AED là công cụ tuyệt vời, nó không phải lúc nào cũng có hiệu quả. AED được thiết kế để phân tích nhịp tim và chỉ phát ra cú sốc điện nếu nạn nhân rơi vào các trường hợp rối loạn nhịp có thể sốc được (như rung thất hoặc nhịp nhanh thất vô mạch). Trong nhiều trường hợp ngừng tim, nhịp tim không nằm trong dạng này, AED sẽ không cho phép sốc. Lúc này, CPR là biện pháp duy nhất và quan trọng nhất để duy trì sự sống cho nạn nhân.

Ngay cả khi AED được sử dụng, nó cũng yêu cầu bạn tiếp tục thực hiện CPR. Có thể nói rằng CPR là bạn đồng hành không thể thiếu của AED!

3. AED khá đắt và không phải lúc nào cũng có sẵn

Đây là một lý do rất thực tế!

Một chiếc máy AED có giá không hề rẻ. Việc trang bị AED trên diện rộng cho mọi tòa nhà, công viên, hay hộ gia đình là một gánh nặng tài chính lớn, đặc biệt là ở các khu vực có thu nhập thấp.

Bạn có thể tìm thấy AED ở sân bay, trung tâm thương mại, nhưng còn trong một con hẻm nhỏ, một văn phòng nhỏ, hay tại chính ngôi nhà của bạn (nơi 70% các ca ngừng tim xảy ra) thì sao? Câu trả lời là khả năng tiếp cận AED ngay lập tức là rất thấp! Trong khi đó, CPR là một "công cụ" miễn phí, luôn sẵn có trong chính đôi tay và kiến thức của bạn. Bạn có thể mang kỹ năng này đi bất cứ đâu.

Tóm lại: không ai phủ nhận sức mạnh của AED. Khi được sử dụng kết hợp với CPR, nó tạo nên "cặp bài trùng" hoàn hảo nhất để cứu sống bệnh nhân ngừng tim. Tuy nhiên, thông điệp then chốt là: Nếu chỉ được chọn một thứ để học, hãy chọn CPR! Bởi vì, CPR là kỹ năng nền tảng, là hành động đầu tiên và quan trọng nhất. AED là một công cụ hỗ trợ tuyệt vời, nhưng nó vô dụng nếu không có một người biết sử dụng nó, và quan trọng hơn, biết duy trì sự sống cho nạn nhân bằng CPR trong lúc chờ đợi.

4. Tài liệu tham khảo:

1. Goto Y, Funada A, Goto Y. Relationship Between the Duration of Cardiopulmonary Resuscitation and Favorable Neurological Outcomes After Out‐of‐Hospital Cardiac Arrest: A Prospective, Nationwide, Population‐Based Cohort Study. J Am Heart Assoc. Published online March 18, 2016. doi:10.1161/JAHA.115.002819

2. Kim SH, Park JH, Jeong J, et al. Bystander cardiopulmonary resuscitation, automated external defibrillator use, and survival after out-of-hospital cardiac arrest. Am J Emerg Med. 2023;66:85-90. doi:10.1016/j.ajem.2023.01.033

3. Mauri R, Benvenuti C, Burkart R, Egloff M, Cianella R, Engeler A. Bystander CPR beats AED, improving the survival rate of out-of-hospital cardiac arrest. Resuscitation. 2010;81(2):S35. doi:10.1016/j.resuscitation.2010.09.148

(Bác sĩ Ngô Phước Thiện, Giảng viên sơ cấp cứu của SAFI, Giảng viên của Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ)

Để tìm hiểu thông tin về các khóa học sơ cấp cứu, các thông tin khác về sức khỏe, hãy theo dõi thông tin tại chuyên mục kiến thức trên website Safi và kênh facebook Dr Safi - Đào tạo sơ cấp cứu chuẩn Hoa Kỳ. Chúng tôi thường xuyên cập nhật thông tin các khóa học và chia sẻ các thông tin hữu ích về chăm sóc sức khỏe, sơ cấp cứu.

Doanh nghiệp có thể đăng ký học sơ cấp cứu tại: https://forms.gle/vGJtX8T93pCKg69JA